2008-3-3 - Historische Kring Hoogland

In 1981 schreef mevrouw H. van den Beid deze herinneringen aan haar jeugd op een boerderij aan Coelhorsterweg 33, waar zij in 1918 is geboren als kind van Andries van Willigenburg en Geertruida Ebing. Voor veel oudere Hooglanders zijn haar verha­len heel herkenbaar. De redactie is dan ook blij dat de tekst kan worden gepubliceerd. Ditmaal de vierde aflevering.

Koosje

Wij konden de naaste buren bereiken door de bongerd en een sloot die meestal droog was. Er waren veel grote kinderen bij de buren. Ze waren allemaal even aardig. Het meest hield ik van Koosje, misschien omdat zij de jongste was. Koosje was een jaar of wat ouder dan ik. De moeder van Koosje noemde ik 'Koosjes moeder' en de vader 'Koosjes moeders vader'. Zo moet ik eens gezegd hebben: 'Koosjes moeders vader sloeg Koosje met Koosjes moeders vaders pet'. 

De buren hadden geen fornuis op de deel. Een grote ijzeren pot hing aan een ketting boven het vuur. Er stond een grote ijzeren pijp naast. Daar werd soms door geblazen om het vuur aan te wakkeren. Koosjes moeder had schoenen met draaihakjes. Het draaihakje was een gummi rondje dat in het midden onder de hak van de schoen bevestigd was. Was de buiten­kant van het rondje afgesleten dan werd het rondje een halve slag gedraaid. Koosje moest thuis veel mee­helpen met het werk. 's Zaterdags moest ze altijd harken en schoenen poetsen. Ik vond Koosje groot en wijs.

Wij noemden onze moeder altijd 'Moeme' toen we nog klein waren.

Tekeningen Margreet Bouwman-Lasseur

Wij had­den dat blijkbaar aangeleerd toen we nog geen moeder konden zeggen. Vader ging ook 'Moeme' zeggen en zo bleef dat een tijd. Ik vond het eigenlijk wel een beetje kinderachtig. Koosje zei gewoon' moeder'. Dat klonk toch veel flinker. Eens had ik het tegen Koosje heel stoer over 'mijn moeder". 'Je hoeft je niet zo groot te houwe', zei ze, 'jullie zeggen altijd moeme'. Ik viel meteen door de mand. Ja, Koosje ving je niet voor één gat.

Versje bij het touwtje springen:

Helder in de kelder

Boter bij de vis

Kaatje doe de deur eens open

Kijk eens wie er is

Dagje uit 

Tante Anna woonde in Baarn. Eens gingen we daar een dagje heen, met de trein. Vader spande de bruine vos voor de tentwagen en bracht ons naar het station. We konden net met z'n zessen in de tentwagen. Grootje zat altijd op de achterbank met één kind. De andere twee kinderen zaten daar tegenover op het smalle bankje. Moeder zat meestal bij vader voorin. Maar als het slecht weer was, kon moeder er achterin ook nog bij zitten. Desnoods kon er op de achter­bank nog een kind bij, of de kleinste zat op schoot.

Op de Bik woonde een oud boertje. Als ons paard het boertje buiten zag, bleef het uit zichzelf stilstaan. Het slimme dier wist dat vader dan een praatje wilde maken. Maar dit even terzijde. Wij reden nu naar het station. Ik vond het altijd fijn om in de tentwagen te zitten. Het gebeurde wel dat er een horde school­jongens achter de wagen meerende. Dat was gevaarlijk. Dan sloeg vader een keer met de zweep achteruit.

Wij hadden ons al dagen van te voren op dit reisje verheugd. Er was haast niets zo heerlijk als in de trein zitten. Woorden als perron, wachtkamer en coupé klonken mij als muziek in de oren. De trein waar we in moesten stond al klaar. Maar wij stapten er nog niet in. Grootje en moeder praatten wat met elkaar. 

'Daar moeten we heen, die kant uit, zeiden ze. En daar gingen we. Een heel eind lopen over het per­ron langs die lange trein. De witte driestrook en de wijde zwarte rok­ken van Grootje deden vreemd aan, in die stadse sfeer op het station. Veel later begreep ik dat we naar de derde klas moesten lopen. Je had vroeger eerste, twee­de en derde klas reizen. Eindelijk zaten we in de coupé. Ik zat maar stil te genieten.

Van ons bezoek bij tante Anna herinner ik me alleen dat er een dienstmeisje was die Rien heette. Zo klein was ik nog. 's Avonds toen we naar huis gingen, was het al donker. Moeder paste goed op ons op het station, want als je te dicht aan de rand van het perron kwam kon je heel diep vallen. Ineens hoorden we een heel hard gefluit. 'Dat is de stoomfluit, zei moeder. Je hoorde soms ook een hard gesis. Ik vond het machtig, dat gefluit en gesis, en dan nog wel in het donker. Het hoorde bij de stationsdrukte. De lampjes waren nu aan in de trein. Dat was helemaal het toppunt van gezelligheid. Ik denk dat ik in slaap gevallen ben voor we thuis waren, want verder herinner ik mij er niets meer van.

Versjes bij in-de-kring-spelletje:

Blauwe blauwe vingerhoed

Hadden we 't geld, dan hadden we 't goed 

Zie de blauwe kransen

De juffrouw die moet dansen

De juffrouw die moet stil gaan staan 

en driemaal in de rondte gaan

De juffrouw die moet knielen

en weer een ander kiezen

En dat zal zijn, en dat zal zijn 

En dat zal zijn

Zakdoekje leggen Niemand zeggen

Kukeleku zo kraait de haan

'k Heb mijn beste schoentjes aan 

Eén van stof en één van leer 

Hier leg ik mijn zakdoekje neer