Huwelijken in de familie Visser
HEIN VISSER EN GERARD RAVEN
Deze foto is gemaakt op 7 mei 1907 bij het huwelijk van Alijda (Aaltje) Tondeur met Januarius aanus) Visser uit Achterveld (Leusden). Het decor is Oud Kattenbroek, de boerderij van haar ouders Jan Tondeur (1844-1900) en Antje van Mispelaar. Deze staat er nog steeds, aan de Molenweg tussen Kattenbroek en Hoogland. Na brand en volledige herbouw wordt hij nu bewoond door Evert Schoonderbeek. We zien op de foto niet de familie Tondeur, maar die van Janus Visser. En toch zien we meer Hooglandse gezichten. Hoe zit dat?
Van links naar rechts staan erop: Maria Knuivers (mijn oma), mijn opa Hendricus (Hein) Visser, Cornelis Visser, zittend zijn vrouw Anna Jenjé, daarachter staand Cornelia (Kee) Visser met haar man Pieter van Lierop. Achter het bloemstuk staat het bruidspaar Aleida en Januarius. Hein had sinds een jaar een gehuurde slagerij aan Groenmarkt 14 te Amersfoort (nu de rookkamer van café Het Nonnetje). In 1913 kocht hij een andere aan Langestraat 133 (nu Mado). Broer Cornelis had de Delftsche Vleeschhouwerij aan de Nieuwstraat, nauwelijks honderd meter verder.
Aan de tafel met het bloemstuk zit rechts mijn overgrootvader Ruurd Visser van boerderij Groot Achteveld (zonder r, net als het dorp tot in de jaren zestig). Hoewel hij pas in 1896 in het dorp kwam wonen bracht hij allerlei vernieuwingen tot stand. Hij was de oprichter van de Boerenleenbank en de coöperatie te Achterveld. Ook bouwde hij een grote silo op zijn erf die er nu nog steeds staat. Links zijn vrouw Wilhelmina van Egmond. Op de achterste rij zien we rechts naast het bruidspaar: Maria (Mariet) Visser, de Hooglandse bakker Knelis van de Hoven en zijn vrouw Anna (Naadje) Visser. Vóór Knelis zit Anton van Lierop (gehuwd met Mariet).
Opmerkelijk is dat de zussen Kee en Mariet uit Achterveld getrouwd waren met een Hooglandse tweeling, Pieter en Anton van Lierop. Misschien is deze foto met vier huwelijken over en weer wel een schoolvoorbeeld van de nauwe huwelijksbanden die er bestonden tussen de jongeren van katholiek Achterveld en Hoogland.
Kansen en rampen
Aaltje en Janus ontmoetten elkaar voor het eerst op de Botermarkt in Amersfoort. Toen ze wilden trouwen, reden mijn overgrootouders in hun koetsje naar Jan en Antje Tondeur om de hand van hun dochter te vragen. Bij die gelegenheid moeten de Tondeurs gezegd hebben: ‘Ach Aaltje, je bent eigenlijk nog te jong, maar de partij is te goed om te laten lopen.’
Janus nam na zijn huwelijk de boerderij van zijn vader over, maar had daarvan niet zo lang profijt. Hij overleed op 12 november 1918 aan de Spaanse Griep, de dag na de wapenstilstand! Aaltje Tondeur was in verwachting van haar zevende kind en zette het boerenbedrijf voort, inmiddels Januariushoeve genaamd. Onder haar bijnaam Poetje zette zij zich in voor de ontwikkeling van de boerenbevolking in Achterveld: zij gaf lessen in naaien, koken, zuivelbereiding etc. Zij trad daarmee in de voetsporen van haar schoonvader. De boerderij is in 1930 verwoest door brandstichting, maar tweeëneenhalve maand later stond er al een gloednieuwe veestal!
Bronnen
Archief Eemland, Burgerlijke Stand en Bevolkingsregister van Hoogland en Stoutenburg
C. van den Hengel, ‘Ruurd Visser (1846-1932), landbouwer’, in Y. van den Akker e.a. (red.),
Utrechtse biografieën. Het Eemland 1 (Utrecht 1998) 195-199. (Hierin wordt de boerderij ten onrechte Nieuw Kattenbroek genoemd.)
Amersfoortsche Courant, advertenties slagerij 13 oktober 1906 en 12 augustus 1913