2011-3-2 Hooglandse bidprentjes in cijfers

Collectie Historische Kring geteld
Gerard Pommer

Een bid- of gedachtenisprentje is volgens de Wikipedia een klein prentje dat wordt uitgeven als herinnering aan bepaalde gebeurtenissen zoals doop, eerste communie, vormsel, huwelijk, priesterschap en in het bijzonder bij overlijden. Behalve de religieuze afbeelding, staat op voor- of achterzijde meestal ook een gebed. Indien het wordt uitgegeven naar aanleiding van een overlijden worden de naam, titel, geboorte- en sterfdag van de overledene vermeld. Het gebruik van een bidprentje komt bijna uitsluitend voor onder katholieken. De oudste exemplaren dateren van midden 18e eeuw.

Onze verzameling
De Historische Kring Hoogland heeft een grote verzameling bidprentjes. Per 1 januari 2010 bestond het totale bestand uit 3180 verschillende exemplaren. Samen vormen zij een mooi beeld van de veranderingen in religieuze cultuur, zoals beeldtaal en taalgebruik. We hebben ook een overzicht van de jaarlijkse overledenen, zoals verstrekt door de parochie Sint Martinus over de periode 1995-2002; dat zijn er 198, waarvan gedeeltelijk een bidprentje in het bestand aanwezig is. Met behulp van een complete computeruitdraai heb ik de partners van de overledenen bij elkaar gebracht. Een totaal van 101 pagina’s.

Aantallen
Het bidprentjesbestand omvat, rekenend vanaf de geboortedatum van de overleden personen:
1742-1799     76
1800-1899 1539
1900-2010 1575
totaal          3180

mannen                vrouwen
Aantal overledenen                          1699                     1408
ontbreken van leeftijd enz.                 -88                        -71
Totalen                                              1611                     1337
gemiddelde leeftijd                               67                         68

 

Bij de gemiddelde leeftijd zijn personen weggelaten waarvan niet bekend is hoe oud zij geworden zijn, vanwege het ontbreken van aangegeven leeftijd, geboortedatum en/of de datum van overlijden.
Ook de 66 kinderen onder de leeftijd van 15 jaar; ik herinner mij dat voor kinderen vrijwel nooit bidprentjes werden aangemaakt. Hierbij spreken wij over de periode 1742-1960.

Niet weggooien
Een verzoek aan de lezers: gooi geen bidprentjes weg, breng ze naar de Historische Kring Hoogland. Er staat zoveel informatie in: waar heeft men gewoond, op welke boerderij/huis/buurt, beroep, grootte van het gezin enz. Of als u ze niet kunt missen, maak dan een foto-kopie.