Hendrik van den Heuvel, Martin Pielage en Melchior Batenburg
GEURT HILHORST
Drie bekende Veenders zijn in 2006 vernoemd toen er nieuwe straten werden aangelegd in het dorp. Wie waren zij? Dit artikel sluit aan bij de twee die Nellie van Vulpent† in 1999-2000 schreef over de naamgevers van de straten in de Hooglandse wijk De Biezen.
De nieuwe straten waren nodig voor de ontsluiting van nieuwbouw aan de Van Beeklaan en de Van Tuyllstraat. Aardig is nog dat Amersfoort door het vaststellen van deze namen voor het eerst meer dan 2000 straatnamen in gebruik had.
Hendrik van den Heuvel ( 1891-1985)
Hendrik van den Heuvel werd geboren in Hoogland op 2 maart 1891 en is overleden in Hooglander-veen op 8 februari 1985. Hij was een gezonde, vitale en sterke persoonlijkheid en hield van een goed gesprek, zelfs tot enkele weken voor zijn overlijden. Hij hield van het buitenleven en had een open oog voor deschoonheid van de natuur. Voor zichzelf leefde hij sober en hij was een harde
werker op zijn boerenbedrijf in De Hoef (nu Holleweg 56). Als echtgenoot en vader stond de zorg voor zijn gezin voorop.
Hendrik was zeer actief in het verenigingsleven. Hij bekleedde vele bestuursfuncties; waar zat hij eigenlijk niet in? Zo werd hij in 1930 lid van het Armbestuur van de Sint-Jozefparochie en bleef
dat tot 1965. Ook andere functies bekleedde hij langdurig, zoals die van bestuurslid van de Boerenleenbank Hooglanderveen (1934-1954) en voorzitter van de plaatselijke afdeling van de Aartsdiocesane Boeren- en Tuindersbond (1934-1961).
In de jaren dertig werd hij bestuurslid van de plaatselijke afdeling van de Rooms-KatholiekeStaatspartij/Katholieke Volkspartij en gemeenteraadslid; dit werd onderbroken door de oorlog, maar Hendrik diende respectievelijk 22 en 24 jaar. Verder was hij
voorzitter van het oprichtingsbestuur van de RK Landbouwschool aan de Hamseweg in Hoogland (1939-1960) en lid van de Evacuatiecommissie (1939-1940). Hendrik vertrok met de allerlaatste auto (van de Coöperatie) en zag op dat moment dat zijn boerderij in brand stond!
Het Nederlandse leger had dit gedaan om het schootsveld vrij te maken. In 1943-1944 werd hij door de bezetter nog gedwongen om de graanopbrengsten te schatten, samen met de agrarische bureauhouder. Uit dit alles blijkt dat hij een sleutelfiguur in het dorp was.
Meester Martin Pielage (1921-2003)
Martinus Jacobus Maria Pielage werd geboren op 3 april 1921 en overleed op 3 mei 2003. Hij was vanaf 1953 veertig jaar hoofd van de RK basisschool Sint-Joseph aan de Van Tuyllstraat. Deze school stond en staat hoog aangeschrevenin het voortgezet onderwijs.
Pielage is ook zeer actief geweest in bestuurlijke zaken. Hij was secretaris en bestuurslid van de plaatselijke afdeling van het Wit-Gele Kruis (1953-1990), bestuurslid van de Stichting Gymzaal Hoogland (1965-1970), bestuurslid van de Stichting Dorpshuis (1970-1980), voorzitter van Stichting Culturele Commissie Hooglanderveen (1971-1982), lid van de Amersfoortse Contact-
Commissie (1971-1982 en lid van de Dorpsraad Hooglanderveen (1976-1984). Tenslotte was Martin ruim veertig jaar dirigent van het Gregoriaans Herenkoor van de Sint-Josephparochie; hij was daarnaast voorzitter (1955-1990). Zijn functie als hoofd van de school bracht hem in nauw contact met de pastoors en het parochiebestuur en hij werkte met veel enthousiasme methen samen. Hij ontving hiervoor dan ook een pauselijke onderscheiding.
Martin was niet sportief, of hij kon er gewoon geen tijd voor vrijmaken. Toch stond hij ook het bestuur van de Voetbalvereniging bij met bestuursadviezen in de periode 1957-1973. Hij was adviseur van de Boerenbond (1953-ca 1995) en Jonge Boeren- en Tuindersbond.
Jonge agrariërs kregen in de avonduren bijscholing van Pielage. Ook de senioren werden niet vergeten. Martin was voorzitter van het Comité Bejaardenbustochten Hoogland-Hooglanderveen (1954-1990), betrokken bij het behoud van Zorgcentrum Sint Jozef (1984-1986) en secretaris-penningmeester van Stichting Zorg voor Ouderen Hooglanderveen(vanaf 1979).
Martin Pielage was in de bloeiperiode van Hooglanderveen een van de beeldbepalende personen. Daarnaast was hij een graag geziene figuur, had humor en dronk graag met mate(n) een borreltje. Uiteraard is hij dan ook benoemd tot Erekeuter van Het Turfgat. In 1993 werd hij benoemd tot lid in de Orde van Oranje-Nassau.
Pastoor Mek Batenburg (1924-1993)
Melchior Batenburg is geboren in Utrecht op 3 maart 1924. In 1981 werd hij tot pastoor in Hooglanderveen benoemd. Zijn preken waren duidelijk en begripvol en hebben diepe indruk gemaakt bij veel parochianen. Vaak was zijn slotzin: ‘Ik leg deze gedachte in alle bescheidenheid in ons midden’. Hij kon goed omgaan met zieken en bezocht hen ook vaak tijdens zijn emeritaat. Geen wonder dat zijn veertigjarig priesterfeest in 1989 groots is gevierd.
Zo klein als hij van postuur was, zo groot was zijn inzet als een kwetsbare medemens onrecht werd aangedaan. In 1987 kwam Mek terug van vakantie en trof een totaal ontredderd Bejaardenhuis Sint Jozef aan. De provincie wilde het binnen
vijf maanden sluiten. Hij schreef meteen een verontwaardigde brief naar het provinciebestuur, en met succes!
Om gezondheidsredenen moest Batenburg in 1991 afscheid nemen van de parochie die hem zo dierbaar was. Helaas heeft hij niet lang van zijn welverdiende rust mogen genieten. Twee jaar later overleed hij in zijn woning te Maarn. Zijn laatste rustplaats vond hij op ons kerkhof, in het dorp dat hem zo dierbaar was.
Bron
De gegevens heeft de auteur destijds verzameld voor de Belangenvereniging Hooglanderveen in het kader van het voorstel straatnaamgeving.