2022-1-4 Voor u gelezen

Boeken en tijdschriften

MAIKE LASSEUR

Taco Hermans, ‘Grimmestein, Kasteel, buitenplaats en heerlijkheid in Baarn, ca. 1400/1800’, Flehite historisch jaarboek voor Amersfoort en omstreken 2021 (XXII), 6-15.
Staat boerderij Grimmestein op het Zuidereind bovenop de resten van een kasteel? De naam duikt voor het eerst op in geschreven bron rond 1400, maar gevonden aardewerkresten duiden op oudere bewoning. Op basis van literatuur en onderzoek tot nu toe is een kasteel niet aan te tonen, maar Grimmestein wordt wel vermeld als heerlijkheid. De schrijver concludeert “[…] dat er hier sprake was van – vermoedelijk – een versterkt huis. Later is er duidelijk sprake van een buitenplaats en een heerlijkheid.”

Wichard Maassen, ‘Opkomst en ondergang van een daadkrachtig wethouder, Wim Huslage, 1924-1985’, Idem, 126-149.
Uitgebreid artikel over de carrière van de Amersfoortse PvdA-politicus Wim Huslage. Lezers herinneren zich Huslage misschien nog uit de tijd dat Hoogland werd geannexeerd. Maassen schetst Huslages achtergrond en hoe hij werd gevormd door de naoorlogse jaren van verzuiling, woningnood, verpaupering van oude stadsbuurten en schaalvergroting. Amersfoort ging bouwen, maar na Liendert was de gemeentegrens bereikt. Na eerdere gesprekken over een ‘fusie’ tussen Amersfoort en Hoogland, wordt het annexatie. Maassen beschrijft de Hooglandse protestacties en de bijeenkomst op 15 januari 1971 in Concordia met Huslage “als enige Amersfoortse bestuurder van de partij in het hol van de leeuw”. Verder gaat het artikel in op het politieke landschap waar Huslage in floreert, gevolgd door de veranderende tijden: groeiend verzet tegen sloop, de macht van de auto, de houding van bestuurders. Huslages tijd was voorbij, hij werd in 1977 niet meer opgenomen op de kandidatenlijst.

Francien Snieder, ‘Van Romeins grafveld tot middeleeuwse afvalkuil’, Kroniek jrg. 23, nr. 4 (december 2021) 10-13.
Snieder kijkt in dit artikel terug op haar tijd als stadsarcheoloog: “In mijn beginjaren was het, archeologisch gezien, redden wat er te redden viel in Amersfoort (bijna overal in Nederland trouwens).” Beperkte middelen en wei- nig geduld van bestuur en publiek. Een van de opgravingen die haar bijbleef is die aan de Emiclaerseweg, in 1989, ze beschrijft hoe de plek ‘door amateurs’ werd ontdekt bij het bouwrijp maken. ‘In Hoogland zijn op die manier veel vindplaatsen ontdekt.’

Itamar de Rooze, Francien Snieder en Mattijs Wijker, ‘Jaaroverzicht archeologie 2020’, Idem, 168-173, aldaar 172-173.
Onder het kopje ‘Een middeleeuws boerenerf in Wieken-Noord’ wordt het vervolg beschreven van een onderzoek uit 2012 naar het traject van de huidige Energieweg. Toen werd een deel van een middeleeuws boerenerf gevonden, nu is de rest ook opgegraven. Het erf dateert uit de 13e eeuw en is hooguit een eeuw in gebruik geweest.

Anneke van Loenen – van Dijk, Van Dijk, Mijn vaders familie rond ‘De Duist’ door de eeuwen heen (Hoogland, 2021) 99 blz.
Een bijzondere aanwinst voor ons archief, want het is niet in de handel: Anneke Van Loenen – Van Dijk heeft de stamboom van haar vader Daniël van Dijk onderzocht en daar in eigen beheer een uitgebreid en toch heel prettig lezend boek van gemaakt. Ze begint met haar vroegst gevonden voorvader, Gerrit Hendriksz, in 1693 geboren te Hoogland. Het boek is opgedeeld in generaties, steeds beginnend met het relevante deel van de genealogische stamboom gevolgd door biografische gegevens, algemene historische context en familieverhalen die ze kon achterhalen. Ze beschrijft de omzwervingen van de opeenvolgende generaties, overwegend in en rond Hoogland en Hooglanderveen. Zo komt er veel lokale geschiedenis in beeld; dat maakt het boek ook interessant buiten de directe context van de familiegeschiedenis van de schrijver.