Voor U gelezen!
Boeken en tijdschriften
Maike Lasseur
Willem Meester, ‘De ‘hoge diek’ en het viaduct (1)’, Bun Historiael, jrg. 43, nr. 1 (maart 2022), 16-19.
Artikel over de totstandkoming van het viaduct van de A1 over de weg naar Amersfoort, omschreven als de ‘poort naar Bunschoten’ en ‘onneembare zuidelijke muur’. Sinds 1972 is dit de zuidgrens van de gemeente Bunschoten. Deel II nog te verschijnen.
Harold van den Hauten, ‘Smerige uitslag – prut uit een potje onderzocht’, Kroniek, jrg. 24 nr. 1 (maart 2022), 6 – 7.
Weer een artikel over een vondst bij het voormalige landhuis Kouwenhoven. In een gedempte gracht werd een potje gevonden: een zalfpotje met inhoud? Dat komt niet vaak voor. Analyse door Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed in Amersfoort en Amsterdam wijst uit dat het gaat om een mengsel van harsen, o.a. lariks, goed bewaard. Inderdaad waarschijnlijk een zalfje.
Auteur onbekend?, ‘Netelenburch, hofstede aan het Suurend’, Baerne, jrg. 46, nr. 2 (juni 2022), 36-43. Geschiedenis van Netelenburch, eigenaren en bewoners, dijkdoorbraken, Tweede Wereldoorlog en renovatie in 1951.
Maarten van Dijk, ‘Vondsten in huis, van jagers op de toendra’, Kroniek, jrg. 24 nr. 2 (juni 2022), 16-17.
Een inventarisatie van vuursteenvondsten de afgelopen 35 jaar leverde op dat er veel meer vondsten uit het einde van de Vroege Steentijd waren dan tot dan toe bekend. Het gaat vaak om voorwerpen van de eerste jagers, zoals pijlpunten en ander gereedschap. Deze zijn onder meer gevonden in Nieuwland.
Henk van Middelaar, Ik ben er één van Van Middelaar, een familiegeschiedenis van 200 jaar (Nijkerk, 2020), 295 bladzijden, ISBN 9789082688528.
Ik ben er een van Van Middelaar werd in 2020 voltooid, maar kon niet worden gepresenteerd vanwege corona. Voor dit boek vormde Henk ‘van Jan’ van Middelaar (We gingen domweg en 23 april 1945, zes uur) een redactie met een aantal familieleden: Henk van Middelaar ‘van Hannes’ deed het archiefonderzoek, Theo van Dijk maakte de stambomen, Nico van Middelaar zorgde voor de afbeeldingen, Henk ‘van Jan’ was de schrijver en Henny van Hamersveld heeft het boek vormgegeven. Het resultaat is een mooi en grondig gedocumenteerd boek.
Aanleiding voor het opstarten van het onderzoek was dat de achternaam ‘Van Middelaar’ bijna 200 jaar oud is: de eerste vermelding dateert uit 1826. Toen het stamboomonderzoek echter goed vlotte is besloten niet tot 2026 met het boek te wachten.
De achternaam Van Middelaar blijkt ontleend aan boerenhofstede Klein Middelaar te Stoutenburg, waar Gerrit en Jan Janse knecht waren. Jan wil in 1826 trouwen en doordat de Burgerlijke Stand in 1811 is ingevoerd moet hij een geslachtnaam laten registeren: dat wordt Van Middelaar.
De familie gaat natuurlijk veel verder terug. De eerst traceerbare voorouders, Lambert Willemse en Maria Goossens, wonend ‘op t Hogelandt’, trouwen in 1685.
Het is een helder gestructureerd boek maar ook vrij informatiedicht, met veel namen, generaties en takken: het wordt afgesloten met ruim 50 bladzijden aan genealogische stamboom. Gelukkig is er een leeswijzer met uitleg over symbolen en afkortingen en toelichting over de geraadpleegde registers.
Maar ook voor Hooglandse geschiedenis in bredere zin is dit een interessant boek: Ik ben er een van Van Middelaar is ruim voorzien van foto’s en plattegronden. Aardig is de kaart van Hoogland waarop onder meer veertien boerderijen zijn aangegeven waar Van Middelaars hebben gewoond. Het boek is niet in de handel, maar te koop via Henk ‘van Jan’ en de andere redactieleden van het boek.
De combinatie van genealogie, familieverhalen en vertrouwde boerderijnamen doet denken aan het boek van Anneke van Loenen – van Dijk, die kort geleden ook over de genealogie van een grote Hooglandse familie publiceerde. Zie De Bewaarsman van april 2022, blz. 37.